– Integracja środowiska winiarskiego, wspieranie edukacji winiarskiej, odnawianie tradycji uprawy winorośli na Ziemi Lubuskiej i promocja lokalnych winnic wśród turystów. Takie są najważniejsze zadania Lubuskiego Centrum Winiarstwa w Zaborze, w którym bije serce odradzających się lubuskich tradycji winiarskich – mówi marszałek województwa lubuskiego Elżbieta Anna Polak. – Jest ono wizytówką regionu, pełni funkcje reprezentacyjną, turystyczną, rekreacyjną i muzealną, ale jest także dobrą bazą naukowo-dydaktyczną. To unikalne miejsce na mapie polskiego winiarstwa działa już od blisko trzech lat.
Zgodnie z legendą, Bachus, bóg wina i winorośli, poniósł śmierć z rąk tytanów, a jego krew zrosiła wybrzeża Morza Śródziemnego, Francję, okolice Renu i Mozeli. Kilka zabłąkanych kropli spadło także w okolice zachodniej Polski i wszędzie tam rozrosły się wspaniałe winorośle. To jedynie legenda, ale prawdą jest, że już od połowy XII wieku krajobraz Środkowego Nadodrza upiększały winnice. Bogate świadectwa uprawy winorośli od czasów średniowiecza można znaleźć m.in. w Muzeum Ziemi Lubuskiej. Działalność winiarska na tych terenach jest możliwa dzięki korzystnym warunkom klimatycznym i glebowym. Pogoda nie jest przez cały rok tak łagodna jak na południu Europy, jednak odpowiednie ukształtowanie terenu, zwłaszcza wzniesienia w okolicach Zielonej Góry, gdzie mieści się większość winnic, zapewnia dobre nasłonecznienie stoków i przyczynia się do udanych zbiorów. Rozwój lokalnej branży winiarskiej w ostatnich latach spowodował konieczność powołania do życia miejsca będącego głównym punktem winiarskiego życia w regionie. Funkcję taką spełnia Lubuskie Centrum Winiarstwa.
Pomysłodawczynią oraz inicjatorką budowy Centrum była marszałek województwa lubuskiego Elżbieta Anna Polak. Realizacja inwestycji rozpoczęła się 28 kwietnia 2015 roku, wmurowaniem aktu erekcyjnego, a już po kilku miesiącach to wyjątkowe miejsce zostało udostępnione lokalnym winiarzom i turystom. 9 października 2015 r. Centrum rozpoczęło działalność, polegającą na organizacji wydarzeń kulturalnych, jarmarków poświęconych lubuskiemu winu i produktom kulinarnym, konferencji i warsztatów winiarskich, a także obsłudze turystów, którzy w Zaborze goszczą prawie każdego dnia. Inspiracją do utworzenia Centrum były wizyty w podobnych miejscach w Europie. – Znaleźliśmy przyjaciół na całym świecie, uczyliśmy się winiarstwa szlachetnego m.in. od przedstawicieli zaprzyjaźnionego z nami francuskiego departamentu Le Lot. Tam powstała eksperymentalna winnica, która nas zainspirowała do utworzenia podobnego miejsca w regionie lubuskim – mówiła marszałek Polak podczas uroczystości otwarcia, podkreślając przy tym, że Centrum nie powstałoby bez partnerstwa i współpracy wielu środowisk, w szczególności winiarzy, lubuskich szkół wyższych czy regionalnych muzeów.
Lubuskie Centrum Winiarstwa mieści się w nowoczesnym obiekcie, wyposażonym w liczne multimedia i przystosowanym do obsługi turystów niepełnosprawnych. W centralnej części budynku znajduje się punkt informacyjny, w którym goście mogą zapoznać się z atrakcjami krajoznawczymi regionu. Zlokalizowana obok sala konferencyjna umożliwia prowadzenie warsztatów i szkoleń winiarskich dla kilkudziesięciu osób. Wewnątrz Centrum, a także na terenach do niego przylegających zlokalizowano ścieżkę dydaktyczną poświęconą historii uprawy winorośli i produkcji wina, obfitującej w ciekawostki dotyczące enologii i tradycji winiarskich tego regionu. Prezentowane ekspozycje pozwalają zrozumieć dlaczego doszło do odrodzenia tradycji winiarskich, jaki jest dorobek rodzimych winiarzy, a także zdobyć podstawowe wiadomości na temat prowadzenia winnicy czy produkcji wina. Centrum pomaga także dotrzeć zainteresowanym bezpośrednio na winnice w regionie, a wszystkie świadczone w nim usługi są bezpłatne.
– Coraz częściej województwo lubuskie jest postrzegane przez przyjezdnych jako miejsce, gdzie konsekwentnie odradzane są tradycje winiarskie. Centrum integruje środowisko i pomaga rozwijać lubuskie winiarstwo, m.in. poprzez kompleksową informację o lokalnych winnicach. Dzięki takiej działalności coraz więcej gości trafia do winiarzy – uważa Kinga Kowalewska-Koziarska z winnicy KINGA w Starej Wsi. Z każdym rokiem winiarstwo na Ziemi Lubuskiej zyskuje szerszy wymiar. W ostatnich latach, m.in. dzięki wsparciu samorządu wojewódzkiego, winny potencjał regionu jest rozwijany, podobnie jak związana z branżą – enoturystyka. Aby poznać skalę tego zjawiska warto wybrać się na Lubuski Szlak Wina i Miodu, który w tym roku obchodzi jubileusz 10-lecia działalności. Podróż nim to niezapomniana przygoda, którą warto rozpocząć w Lubuskim Centrum Winiarstwa, mieszczącym się tuż obok malowniczej 35-hektarowej winnicy samorządowej. Stąd łatwo dostać się do miejsc historycznie związanych z winiarstwem lub do współczesnych winnic. Wyprawa na Szlak daje też szansę zapoznania się z procesem tworzenia win oraz produkcją u okolicznych wytwórców, poczynając od wzrostu roślin, przez ich zbiory, proces fermentacji czy leżakowanie.
Lubuscy winiarze nie mają powodów do wstydu. Ich wino można porównywać z najlepszymi trunkami w Europie. Okazją do udowodnienia tego będzie zapowiedziany na przyszły rok pojedynek polskich win z hiszpańskimi. Do tej rywalizacji zaprosiła lubuskich winiarzy ambasador Polski w Madrycie pani Marzenna Adamczyk. Polacy do pojedynku przystąpią bez kompleksów. Są pewni, że ich wino z rodzimych, lubuskich winnic zostanie wysoko ocenione przez międzynarodowe jury.
Działalność Centrum nie ogranicza się jedynie do przybliżania winiarskiej historii regionu i innych walorów turystycznych Ziemi Lubuskiej, takich jak Szlak Parków Krajobrazowych czy Lubuski Szlak Fortyfikacji. To również działalność dydaktyczna prowadzona wspólnie z Uniwersytetem Zielonogórskim. Dzięki temu pożyteczne informacje o sposobach zakładania winnic, prowadzeniu upraw winorośli czy produkcji wina trafiają do studentów, winiarzy, a także osób, które wcześniej nie miały styczności z winiarstwem, jednak chcą poznać tajniki tego trudnego fachu.
Za kilka miesięcy Lubuskie Centrum Winiarstwa będzie obchodzić trzecie urodziny. Jak pokazują statystki podsumowujące jego dotychczasową działalność, do tej pory odwiedziło je ponad 35 tysięcy osób, głównie z Polski, choć nie brakuje wycieczek z innych krajów. Szczególnym zainteresowaniem zwiedzających cieszą się wydarzenia cykliczne organizowane przez LCW. Najważniejsze z nich to wrześniowe Winobranie na Winnicy Samorządowej, któremu towarzyszy wspólne zbieranie winogron i degustacje oraz listopadowe Święto Lubuskiego Młodego Wina, w trakcie którego można, m.in. skosztować trunków z niemal wszystkich lokalnych winnic. Już teraz warto zarezerwować sobie czas na odwiedzenie lubuskiego i wzięcie udziału w obu winiarskich wydarzeniach.
Na zdjęciach:
- 35-hektarowa Winnica Samorządowa należy do największych w Polsce. ( foto: Lubuskie Towarzystwo Fotograficzne)
- Zabytkowe beczki z dawnej Lubuskiej Wytworni Win są jedną z atrakcji LCW. ( foto: Lubuskie Towarzystwo Fotograficzne )
- Panorama Lubuskiego Centrum Winiarstwa i Zaboru. (foto: arch.UMWL)
- Zachód słońca nad LCW i Winnicą Samorządową. ( foto: Lubuskie Towarzystwo Fotograficzne )
- Winobranie na Winnicy Samorządowej jest okazją do wspólnego zbierania owoców…(foto: arch.UMWL)
- … oraz ich wyciskania wspólnie z Bachusem. (foto: arch.UMWL)
- LCW jest miejscem licznych warsztatów winiarskich… (foto: arch.UMWL)
- … a także wydarzeń integrujących środowisko winiarskie. (foto: arch.UMWL)
